Máy phát điện trên ô tô là gì?

Máy phát điện trên ô tô là một bộ phận quan trọng trong hệ thống điện của xe ô tô. Nó có nhiệm vụ phát ra dòng điện xoay chiều (AC), sau đó được chuyển thành dòng điện một chiều (DC) để sạc cho ắc quy . Máy phát điện cung cấp điện cho các thiết bị điện trên xe như: đèn chiếu sáng, hệ thống giải trí, điều hòa, cảm biến, ECU,…

Nhiệm vụ của máy phát điện trên ô tô

Sạc điện cho ắc quy

Khi xe hoạt động, máy phát điện đảm nhiệm việc nạp điện cho ắc quy để bù lại lượng điện đã tiêu hao khi khởi động xe hoặc cung cấp cho các thiết bị điện. Điều này giúp ắc quy luôn trong tình trạng đủ điện để phục vụ cho những lần khởi động tiếp theo.

Cung cấp điện cho các thiết bị điện khi xe đang chạy

Máy phát điện là nguồn cấp chính cho hệ thống chiếu sáng và làm mát, cac thiết bị sử dụng trên xe:

Hệ thống đèn (pha, hậu, xi-nhan…)
Điều hòa, quạt gió
Hệ thống âm thanh, màn hình giải trí
ECU và các cảm biến điều khiển động cơ

Khi xe đang nổ máy, điện từ máy phát sẽ cung cấp trực tiếp, không phụ thuộc hoàn toàn vào ắc quy.

Ổn định điện áp trong hệ thống điện

Máy phát điện có tích hợp bộ điều áp để giữ cho điện áp ra luôn ổn định, thường khoảng 13,5V đến 14,5V. Giúp bảo vệ các thiết bị điện không bị quá áp hoặc sụt áp. Đảm bảo độ bền và hoạt động chính xác của toàn hệ thống.

Máy phát điện ô tô

Cấu tạo cơ bản

Rôto – Phần quay

Gồm lõi sắt có cuộn dây kích từ (cuộn dây tạo từ trường). Roto được gắn với trục máy và quay theo trục khuỷu động cơ (thông qua dây curoa). Khi được cấp điện, cuộn dây tạo ra từ trường quay, là nền tảng để tạo điện trong stato.

Stato – Phần đứng yên

Gồm 3 cuộn dây quấn theo hình sao hoặc tam giác, đặt xung quanh rôto. Khi rôto quay, từ trường biến thiên sẽ cắt qua cuộn dây stato, sinh ra dòng điện xoay chiều 3 pha.

Cầu chỉnh lưu

Cầu chỉnh lưu là các diode bán dẫn. Có nhiệm vụ chỉnh lưu dòng điện xoay chiều thành dòng điện một chiều để sạc ắc quy và cấp điện cho hệ thống xe. Ngăn không cho dòng điện từ ắc quy chảy ngược lại khi máy không hoạt động.

Bộ điều áp

Kiểm soát và giữ điện áp đầu ra ổn định trong khoảng 13,5V – 14,5V. Nếu điện áp đầu ra quá cao hoặc quá thấp, bộ điều áp sẽ điều chỉnh dòng kích từ để duy trì mức điện áp phù hợp.

Puli và dây curoa

Có chức năng truyền động lực quay từ động cơ tới rôto máy phát. Puli thường làm từ nhôm, đôi khi có thiết kế dạng tự do một chiều giúp giảm giật.

Chổi than và cổ góp

Chổi than tì lên cổ góp để dẫn điện từ bên ngoài vào cuộn dây kích từ trên rôto khi rôto quay. Đây là điểm thường bị mòn theo thời gian và cần bảo trì/thay thế.

Cấu tạo máy phát điện ô tô

Nguyên lí hoạt động

Động cơ nổ máy và truyền lực quay cho máy phát

Khi động cơ hoạt động, dây curoa thường đi cùng puli trục khuỷu sẽ quay puli máy phát điện, làm cho rôto bên trong quay theo.

Rôto quay tạo ra từ trường quay

Trên rôto có cuộn dây kích từ được cấp điện (từ ắc quy). Khi rôto quay, cuộn dây tạo từ trường quay xung quanh stato.

Từ trường cắt qua cuộn dây stato

Từ trường cắt qua cuộn stato và sinh ra dòng điện xoay chiều (AC). Từ trường quay của rôto cắt qua 3 cuộn dây trong stato. Nhờ cảm ứng điện từ, dòng điện xoay chiều 3 pha được sinh ra trong stato.

Dòng điện xoay chiều

Dòng xoay chiều được đưa qua cầu diode chỉnh lưu, chuyển thành dòng điện một chiều (DC).

Điện áp được ổn định bởi bộ điều áp

IC điều áp đảm bảo điện áp ra luôn ổn định (~13,5–14,5V). Giúp bảo vệ ắc quy và thiết bị điện khỏi quá áp.

Cấp điện cho hệ thống và sạc ắc quy

Dòng điện một chiều đầu ra sẽ sạc lại cho ắc quy và cấp nguồn cho các thiết bị điện trên xe (đèn, ECU, điều hòa, radio…)

Máy phát điện trên ô tô

Dấu hiệu máy phát điện trên ô tô bị hư

Đèn cảnh báo ắc quy sáng trên bảng táp-lô

Khi đèn báo hình ắc quy hoặc chữ “ALT”/“GEN” sáng, điều này thường báo hiệu máy phát không sạc được hoặc điện áp sạc quá thấp hoặc quá cao. Đèn có thể chớp tắt khi tải điện tăng cao (bật đèn, điều hòa…).

Đèn pha yếu hoặc chập chờn

Đèn pha mờ dần, sáng không ổn định. Có thể sáng bình thường khi mới nổ máy, sau đó yếu dần. Nguyên nhân có thể do ắc quy bị xả mà không được sạc lại.

Ắc quy nhanh hết điện hoặc chết đột ngột

Dù mới thay ắc quy, xe vẫn không nổ được sau vài ngày do máy phát không nạp. Việc ắc quy bị xả cạn có thể dẫn đến hư hỏng nhanh chóng.

Có tiếng kêu lạ từ khu vực máy phát

Tiếng rít hoặc lọc cọc có thể do bạc đạn (vòng bi) trong máy phát bị mòn. Do dây curoa trượt hoặc quá căng/lỏng.

Thiết bị điện hoạt động chập chờn

Radio, điều hòa, màn hình, gạt mưa,… hoạt động không ổn định hoặc ngắt đột ngột. Nguyên nhân có thể do nguồn điện không ổn định từ máy phát.

Xe khó khởi động hoặc không khởi động được

Nếu máy phát hư, ắc quy sẽ không được sạc dẫn đến thiếu điện để khởi động. Hoặc có thể nghe thấy tiếng “tạch tạch” hoặc chỉ thấy đèn mờ khi đề máy.

Mua máy phát điện chính hãng, chất lượng cao

Công ty TNHH XNK thiết bị Trường Phát là đơn vị tiên phong tại thịt rường Việt Nam. Chúng tôi chuyên nhập khẩu và cung cấp các loại máy phát điện đến từ các thương hiệu nổi tiếng trên thế giới. Như Cummins, Doosan, Hyundai, Mitsubishi,… Quý khách vui lòng liên hệ SĐT CSKH để được tư vấn chọn máy phát điện phù hợp và đặt hàng trực tiếp.

Hotline CSKH: 0945.989.313

Email : mayphatdientruongphatchinhhang@gmail.com